واحد مراقبت و اتوماسیون

واحد مراقبت پنوماتیک به زبان ساده مراقبت از هوای فشرده ورودی به عملگرهای سیستم پنوماتیکی است. با توجه به این که عملگرها دارای حساسیت بالایی هستند، اگر آلودگی یا رطوبت به آن‌ها وارد شود، باعث ایجاد اختلال در عملکرد می‌شود. مراقبت پنوماتیک یا همان پنوماتیکس، به مراقبت و نگهداری از سیستم‌ها و تجهیزاتی اشاره دارد که از قدرت هوا یا گازهای فشرده برای عملکرد خود استفاده می‌کنند. این شامل تعمیر و نگهداری کمپرسورها، سیستم‌های انتقال هوا، و وسایل انتقال پنوماتیک می‌شود. هوا در مناطق مختلف دارای ویژگی‌های مختلفی است. به عنوان مثال در تهران همیشه با آلودگی شدید هوا مواجه هستیم، اما در شهرهای شمالی هوا مرطوب است. تمامی تجهیزات و لوازم پنوماتیک را از ایرپنوماتیک بخرید.

هوای مورد نیاز برای فعالیت تجهیزات پنوماتیک باید ویژگی‌های خاص خود را داشته‌باشد. واحد مراقبت وظیفه تنظیم خصوصیات هوا را دارد. وارد شدن گرد و غبار، ذرات هوا و رطوبت یا مواد شیمیایی آسیب جدی به قطعات تجهیزات پنوماتیک وارد می‌کند. به عنوان مثال ورود ذرات جامد می‌تواند بر روی بدنه تجهیزات خراشیدگی و یا آسیب مکانیکی ایجاد کند. این نوع آسیب‌ها باعث نفوذ آب و رطوبت می‌شود و در نهایت خوردگی قطعات اکسیده شده، در یک نقطه جمع می‌شوند و امکان کاهش دبی عبوری را فراهم می‌کند.

وظیفه واحد مراقبت پنوماتیک

وظیفه واحد مراقبت پنوماتیک اصولاً به بهبود کیفیت هوا و حفظ سلامت و عملکرد بهینه تجهیزات و سیستم‌های پنوماتیک مربوط می‌شود. این واحدها به صورت ترکیبی از فیلتر، رگلاتور، و لوبریکاتور عمل می‌کنند و وظایف اصلی آن‌ها عبارتند از:

• فیلتراسیون هوا: حذف ذرات معلق، رطوبت، روغن و آلاینده‌های دیگر از هواکشی پنوماتیک با استفاده از فیلترها. این کار باعث پاکسازی هوا می‌شود و از ورود ذرات مضر به داخل تجهیزات و سیستم‌ها جلوگیری می‌کند.
• تنظیم فشار: رگلاتورها به کنترل و تنظیم فشار هوا در سیستم‌های پنوماتیک می‌پردازند. این کار باعث ایجاد فشار هوا مناسب برای عملکرد صحیح تجهیزات و دستگاه‌های پنوماتیک می‌شود.
• لوبریکاسیون: لوبریکاتورها برای افزایش عمر مفید و کارایی اجزای مکانیکی در سیستم‌های پنوماتیک استفاده می‌شوند. این واحدها با اضافه کردن روغن مخصوص واحد مراقبت پنوماتیک یا مواد لوبریکانت به هوا، اجزای سیستم را روان و کارآمد نگه‌می‌دارند.

 

 

به طور کلی، واحد مراقبت پنوماتیک به عنوان یک سیستم کامل و ترکیبی از این سه واحد، با بهبود کیفیت هوا، تنظیم فشار، و افزایش عمر مفید اجزای مکانیکی، به عملکرد بهینه سیستم‌های پنوماتیک کمک می‌کند.

اجزای واحد مراقبت پنوماتیک

واحدهای مراقبت به طور معمول از چند بخش اصلی تشکیل می‌شوند؛ این قسمت‌ها شامل رگلاتور، فیلتر، روغن زن و رطوبت گیر پنوماتیک هستند. این چهار قطعه کیفیت و کمیت و فشار را تحت کنترل قرار می‌دهند و یا اصلاح می‌کنند. در مراقبت‌های پنوماتیک کیفیت هوا به معنی پاکسازی هوای ورودی به تجهیزات است. معنی کمیت هم دبی هوای عبوری و فشار حداقل و حداکثر هوای ورودی است.

فیلتر واحد مراقبت پنوماتیک

هوای فشرده شده به دلیل گرما، آلودگی و رطوبت، هنگام ترک کمپرسور، می‌تواند عمر تجهیزاتی مانند: شیرها و سیلندرها را کاهش دهد. این موضوع باعث می‌شود تا قبل از استفاده از هوای متراکم، نیاز به فیلتر، تنظیم فشار و در برخی موارد روان کاری، ضروری باشد. یک فیلتر وظیفه تمیز کردن هوای متراکم را دارد. عملکرد فیلتر‌ها به این گونه است که هوا را تحت فشار قرار می‌دهد و با این روش ذرات جامد مانند، گرد و غبار و سیالاتی نظیر آب و روغن را از هوا حذف می‌کند. فیلترها یکی از مهم‌ترین قطعات در واحد مراقبت پنوماتیک هستند.

فیلترها در خط پنوماتیک، در نزدیکی رگلاتور، روغن زن و شیر کنترل قرار می‌گیرد. نکته قابل توجه در فیلتر‌ها تخلیه قسمت پایین فیلتر است. اهمیت این موضوع به این دلیل است که آلودگی‌های جدا شده در این قسمت جمع می‌شوند و تخلیه نکردن این قسمت باعث برگشت آلودگی به هوا می‌شود. این تخلیه به دو صورت دستی و اتوماتیک انجام می‌شود که تخلیه اتوماتیک در بلند مدت تاثیرگذاری بیشتری دارد.

نکته دیگر در مورد فیلترهای واحدهای مراقبت‌ها اندازه المان‌های آن‌ها است. اندازه المان‌ها در مقدار ذرات خارجی جدا شده تاثیر گذار است. به زبان ساده‌تر اگر سایز منافذی که روی فیلتر قرار دارد، ۲۰ میکرون باشد، ذرات کوچک‌تر از ۲۰ میکرون را فیلتر نمی‌کند. فیلترها به طور کلی در سه نوع تولید می‌شوند.

• فیلتر عمومی
• فیلتر رطوبت گیر
• فیلتر حذف بخار

رگلاتور پنوماتیک واحد مراقبت

نوعی شیر کنترل فشار به نام رگلاتور فشار در واحد‌های مراقبت هوا وجود دارد. وظیفه رگلاتورها تنظیم فشار سیستم، بدون در نظر گرفتن کم و زیاد شدن فشار اولیه است. به بیان ساده رگلاتورها باید فشار سیستم را در هر شرایطی ثابت و یکنواخت نگه دارند. هنگام خرید واحد مراقبت هوا حتما به کاتالوگ دستگاه توجه کنید. علت این موضوع این است که دبی هوای عبوری و میزان فشار قابل تنظیم در رگلاتور را در کاتالوگ محصول درج می‌کنند. با توجه به این موضوع می‌توانید انتخابی درست داشته‌باشید. در رگلاتورها هیچ روانکاری انجام نمی‌شود. برای افزایش طول عمر آن‌ها به طور مرتب باید دیافراگم آن‌ها را چرب کنید.

یکی دیگر از اجزای واحد‌های مراقبت هوا فیلتر رگلاتور است. همانطور که از نامش مشخص است از دو قسمت فیلتر و رگلاتور تشکیل می‌شود. ابتدا فیلتر نصب می‌شود و در قسمت بالای آن رگلاتور قرار می‌گیرد. عملکرد این قطعه به این گونه است که، ابتدا هوا وارد فیلتر می‌شود و آلودگی‌های جدا می‌شود. در مرحله بعد هوای تصفیه شده برای تنظیم فشار سیال وارد رگلاتور می‌شود، هنگامی ورود هوا به فیلتر، افت فشار را مشاهده می‌کنید. این افت فشار در مرحله ورود به رگلاتور جبران می‌شود.

روغن واحد مراقبت پنوماتیک

روغن زن‌ها، بعد از فیلتر و رگلاتور قرار می‌گیرند. با توجه به این که ایجاد اصطکاک در سیستم‌های پنوماتیک زیاد است، روغن زن وطیفه حذف عامل اصطکاک و جلوگیری از آسیب به سیستم را به عهده دارد. روغن زن دارای بخش‌های مختلفی است مانند:

• پیچ تنظیم کننده
• سوزن تزریق روغن
• محل ورود هوا
• محل خروج هوا
• محفظه قرار گیری روغن

برای حفظ و نگهداری روغن زن نکات مهمی وجود دارد که، رعایت آن‌ها باعث می‌شود تا این قطعه طول عمر بالایی داشته باشد. در ادامه این نکات را بررسی می‌کنیم.

• برای شستشوی روغن زن از تینر و یا الکل استفاده نکنید.
• در روغن زن لوله روغن‌پاش بعد از مدتی حالت اولیه خود را از دست می‌دهد، در این شرایط باید آن را تعویض کنید.
• روغن را بیش از حد مجاز در روغن‌پاش نریزید.
• زمانی که روغن دارای ویسکوزیته بالایی باشد، مکش با مشکل مواجه می‌شود. در این شرایط هوای فشرده شده چربی لازم را ندارد و باعث خرابی دستگاه می‌شود.
• نوع روغن واحد مراقبت پنوماتیک باید تمیز و عاری از هرگونه آلودگی باشد. وجود آلودگی در روغن باعث می‌شود که به سیستم هوای فشرده این وارد شود. این عمل باعث آسیب به نقاط حساس و خرابی شیرآلات می‌شود.

 

 

رطوبت گیر پنوماتیک

یکی از وظایف اصلی واحد مراقبت پنوماتیک، گرفتن رطوبت هوای ورودی به سیستم است. این کار توسط رطوبت گیر واحد مراقبت انجام می‌شود؛ رطوبت گیر و فیلتر برنجی در یک بخش تلفیق می‌شوند. البته رطوبت گیر هم به نوعی جزو همان فیلتر واحد مراقبت محسوب می‌شود. تفاوت میان رطوبت گیرها به نوع سیستم تخلیه آن‌ها مربوط می‌شود که از این نظر به سه دسته دستی، نیمه اتوماتیک و اتوماتیک تقسیم‌بندی می‌شوند.

در رطوبت گیرهای دستی بایستی آب جمع شده را از طریق اهرم تعبیه شده در آن، به شکل دستی تخلیه کرد.

در رطوبت گیرهای نیمه اتوماتیک، زمانی که ورودی هوا و باد از واحد مراقبت پنوماتیک قطع شود، آب جمع شده تخلیه می‌شود.

سیستم‌های اتوماتیک نیز خودشان به صورت اتوماتیک، آب جمع شده را تخلیه می‌کنند.

انواع واحد مراقبت پنوماتیک

واحدهای مراقبت در انواع مختلف دو تکه و سه تکه تولید می‌شوند. مدل‌های دو تکه شامل فیلتر رگلاتور در یک قسمت و در مدل‌های سه تکه نیز فیلتر، رگلاتور و روغن زن، هر کدام قطعاتی جداگانه هستند. برندهای معتبری نظیر SKP، Festo، Airtek، smc و… از برترین تولیدکنندگان واحد مراقبت پنوماتیک هستند. واحدهای مراقبت در سایزهای ۱/۸، ¼، ½، ¾، ۱ و ۲ اینچ تولید می‌شوند.

واحد مراقبت طرح smc پنوماتیک

واحد مراقبت طرح smc ژاپن در تجهیزات پنوماتیک، یک قطعه صنعتی است. این قطعه بعد از کمپرسور اصلی قرار می‌گیرد. وظیفه جلوگیری از ورود گرد و غبار، رطوبت هوا و آلودگی‌های احتمالی را بر عهده دارد. واحد مراقبتی smc توانایی حذف آب و تمام ناخالصی‌ها دارد، فشار هوا را با دقتی بالا کنترل و تنظیم می‌کند. تمام قطعات را به صورت موثر روان کاری می‌کند و روغن پخش روغن را به صورت مه انجام می‌دهد. این واحد مراقبتی دارای ساختار خاصی است.

• تخلیه اتوماتیک: بدون دخالت دست و به صورت کاملا اتوماتیک آب جمع شده را تخلیه می‌کند.
• تخلیه دستی: با استفاده از پیجی که در انتهای آن قرار دارد، می‌توانید آب را تخلیه کنید.
• روغن زن: روغن زن با پاشیدن روغن مشکل خشکی را به صورت کاملا اتوماتیک برطرف می‌کند.

 

 

کاربرد واحد مراقبتی پنوماتیک

واحدهای مراقبتی پنوماتیک یک نقش اساسی در سیستم‌های پنوماتیک دارند و در صنایع مختلف برای بهبود عملکرد و عمر مفید تجهیزات استفاده می‌شوند. کار واحد مراقبت پنوماتیک در صنایع مختلف تاثیر گذار است. یکی از کاربردهای آن‌ها کنترل دقیق فشار است. با استفاده از رگلاتورها، می‌توان فشار هوا را به دقت تنظیم کرد. این عمل موجب بهینه‌سازی دستگاه‌ها می‌شود.

کاربرد دیگر واحد مراقبت، حفظ کیفیت هوا است. به دلیل استفاده از فیلترها، ذرات معلق، رطوبت و آلاینده‌ها حذف می‌شوند و این عملکرد باعث بهبود کیفیت هوا می‌شود. کمک به افزایش عمر مفید تجهیزات از دیگر کاربردهای واحد مراقبی است. لوبریکاتورها با اضافه کردن روغن به هوا اجزای مکانیکی ار روان می‌کنند و آن‌ها را کارآمد نگه می‌دارند.

نصب واحد مراقبت پنوماتیک

نصب یک واحد مراقبت هوا نیازمند رعایت دستورالعمل‌های خاص خود است:

مرحله اول

باید محل قرارگیری آن را ارزیابی کنید و جایگاه مناسبی برای آن انتخاب کنید. برای اینکه از کل سیستم محافظت شود، بهتر است که واحد مراقبت پنوماتیک، در ابتدای سیستم و پس از خروجی هوای کمپرسور قرار گیرد.

مرحله دوم

محل قرارگیری این سیستم باید دارای دسترسی آسان، فضای کافی برای تجهیزات و دستگاه‌های لازم را داشته‌‌باشد. مکان قرارگیری واحد مراقبت پنوماتیکی باید روی یک سطح صاف نظیر دیوار یا یک تابلو باشد.

مرحله سوم

به همراه واحد مراقبت یک بست فلزی نیز ارسال می‌شود که برای اتصال واحد مراقبت به دیوار کاربرد دارد؛ محل قرارگیری این بست در مدل‌های مختلف، متفاوت بوده و در دفترچه راهنمای محصول ذکر می‌شود.

مرحله چهارم

در قسمت جلویی رگلاتور واحد مراقبت، یک کورکُن بسته‌شده‌است که بایستی آن را باز کرده و گیج فشار را در آنجا نصب کنید.

مرحله پنجم

بعد از انتخاب محل مناسب باید تجهیزات مراقبت هوا، باید اتصالات الکتریکی، انجام نصب مکانیکی، و تست عملکرد تجهیزات را انجام دهید. با استفاده از اتصالات پنوماتیکی، ورودی واحد مراقبت پنوماتیک باید به خروجی کمپرسور و خروجی آن نیز به ورودی سیستم وصل شود.

مرحله ششم

در مرحله بعد و پس از نصب تجهیزات، آن‌ها را به سیستم برق و شبکه ارتباطی متصل کنید. سپس پیکربندی و تنظیمات اولیه را برای اندازه‌گیری، نظارت، و کنترل کیفیت هوا انجام دهید. برای استفاده صحیح از تجهیزات، باید آموزش‌های لازم به مسئولان مربوطه داده‌شود. این آموزش‌ها باید در زمینه راه اندازی، نگه‌داری و در صورت نیاز تعمیر دستگاه باشد.

مرحله آخر

پس از نصب کامل، تست و تایید عملکرد تمامی تجهیزات و سیستم‌ها را انجام دهید تا اطمینان حاصل شود که واحد مراقبت هوا به طور صحیح کار می‌کند. به منظور حفظ عملکرد بهینه، برنامه‌ی نگهداری دوره‌ای و تعمیر و نگهداری را برای واحد مراقبت هوا تعریف کنید و از روند پشتیبانی منظم استفاده کنید. این روند به شما کمک می‌کند تا دستگاه طول عمر بیشتری داشته‌باشد. بعد از انجام تمام این مراحل سیستم مراقبت از هوا آماده بهره برداری می‌شود.

 

 

خرید تجهیزات واحد مراقبت پنوماتیک

برای انتخاب یک واحد مراقبت هوا مناسب، می‌توانید مراحل زیر را دنبال کنید:

• تحقیق: ابتدا باید تحقیق کنید و اطلاعاتی درباره واحدهای مراقبت هوا موجود در منطقه خود جمع‌آوری کنید. این شامل بررسی وب‌سایت‌ها، مطالعه گزارشات عملکرد و مشاوره با مراجع و مجموعه‌های فعال در آن منطقه است.
• شناسایی نیازها و سایز مناسب: هر واحد مراقبت پنوماتیک، توان عبور حجم مشخصی از هوا را در واحد زمانی دارد و سایز این تجهیزات باید متناسب با دبی ورودی هوای سیستم باشد. به عنوان مثال سایز ¼ برای عبور ۱۵۰۰ لیتر هوا را در هر ساعت عبور دهد و برای یک سیستم پنوماتیکی با دبی ۲۰۰۰ لیتر بر ساعت، مناسب نخواهد بود.
• توجه به حداکثر و حداقل فشار کاری: حداکثر فشار قابل تحمل واحد مراقبت بایستی با فشار کمپرسور، همخوانی داشته‌باشد. همچنین اگر رنج فشار یک واحد مراقبت بیشتر از فشار سیستم باشد، عملا تاثیری روی هوای عبوری نخواهد داشت و عملکرد آن به‌درستی انجام نمی‌شود.
• ارزیابی قابلیت‌ها: توانمندی‌ها و سوابق و نظرات افراد از واحدهای مختلف را با هم مقایسه کنید. این شامل تخصص فنی، تجهیزات و فناوری‌های استفاده شده و تجربه در اجرای پروژه‌های مشابه می‌شود.
• جنس بدنه و داشتن محافظ: کیفیت بدنه و داشتن محافظ برای محفظه‌های نگهدارنده‌ی روغن و آب، تاثیر زیادی در دوام واحد مراقبت پنوماتیک خواهد داشت.
• بررسی مالی: هزینه‌های مختلف واحدهای مراقبت هوا را مقایسه کنید و اطمینان حاصل کنید که قیمت آن با بودجه شما همخوانی دارد.
• ارزیابی استانداردها و مجوزها: اطمینان حاصل کنید که واحد انتخابی شما تمامی استانداردها و مجوزهای مورد نیاز برای ارائه خدمات را دارد.

با انجام این مراحل، می‌توانید واحد مراقبت هوایی مناسبی را برای نیازهای خود انتخاب کنید.

 

 

قیمت واحد مراقبت پنوماتیک

عوامل مختلفی در قیمت واحد مراقبت پنوماتیک تاثیر گذار است. این عوامل شامل: برند، ظرفیت، کیفیت ساخت و ویژگی‌های اضافی است. به طور معمول برندهای معتبر به دلیل کیفیت بالایی که دارد، دارای قیمت بیشتری هستند. همچنین واحدهای ساخته شده با مواد با کیفیت و استانداردهای بالا تاثیر زیادی در تعیین قیمت دارند. یکی دیگر از عوامل تاثیر گذار در قیمت، نوع واحد است. به عنوان مثال قیمت واحد مراقبت پنوماتیک فستو با نوع smc تفاوت دارد.