تعمیر جک پنوماتیک یکی از موضوعات مهم در صنعت است که بهدقت و مهارت بالایی نیاز دارد. این ابزار در بخشهای مختلف صنعتی قابلاستفاده است و کاربرد فراوانی دارد، اما گاهی اوقات آسیبهای وارد شده باعث خرابشدن دستگاه میشود. در چنین مواقع سؤالی که مطرح میشود این است که آیا جک پنوماتیک تعمیر میشود یا خیر؟
تعمیر جک پنوماتیک
قبل از بررسی تعمیر این دستگاه، خوب است با آن بیشتر آشنا شوید. جک پنوماتیک یا سیلندر پنوماتیک بر پایه هوای فشرده شروع به کار میکند و با حرکت آن، هوای فشرده از پورت ورودی وارد و در پشت دستگاه جمع میشود. هوای فشرده با ایجاد فشار صفحه دستگاه را به حرکت در میآورد، طوری که شفت به آن وصل است و جک حرکت میکند. حرکت جک میتواند برای جابجایی خطی کاربرد داشته باشد. ویژگیهای مهمی که برای تعمیر سیلندر پنوماتیک در نظر گرفتهمیشود، طول کورس و قطر پیستون است.
برای تشخیص اینکه تعمیر آن ممکن است، باید علت خرابی را بیابیم. در واقع قسمت خراب شده باید امکان تعویض یا تعمیر را داشته باشد. ازآنجاکه این دستگاه در انواع و طرحهای مختلف در بازار موجود است، تعمیر آن به تخصص و مهارت بالایی نیاز دارد. در صورت بروز خطا حین تعمیر، احتمال ایجاد آسیبدیدگیهای بیشتر افزایش مییابد.
علت خرابی جک پنوماتیک
دلایل مختلفی باعث خرابی جک پنوماتیک میشود. این آسیبها ناشی از استفاده نادرست و عدم رعایت مراقبتهای لازم به بار میآید. در ادامه با رایجترین دلایل خرابی آشنا میشوید:
گردوخاک زیاد
با ورود گرد و خاک به دستگاه، بخشهای داخلی بهمرور زمان آسیب میبینند. حتی گرد و غبار کم نیز ممکن است با فشار باد خطر پارگی او رینگها یا افتادن روی بدنه داخلی سیلندر را بههمراه داشتهباشد. پس برای پیشگیری از این اتفاق، مراقبت و تمیز کردن هوای ورودی بسیار مهم است. باید پس از مدتی استفاده، فیلتر درون جک رفع شود و دستگاه از پلیسه یا گرد و خاک بهدور باشد.
نفوذ آب به داخل جک پنوماتیک
از دیگر عوامل مؤثر بر تعمیر جک پنوماتیک، رطوبت گرفتن هوای داخل دستگاه است. اگر هوای ورودی جک دارای رطوبت باشد یا آب به داخل جک وارد شود، آسیب شدیدی رخ میدهد. حتی ممکن است تعمیر دستگاه ناممکن و مشکلساز باشد. ورود آب به دستگاه باعث زنگ زدگی قسمتهای مختلف و به بار آمدن هزینههای زیاد میشود.
خشک بودن بیش از حد هوا
خشک بودن هوای ورودی به نداشتن چربی اشاره دارد. اگر در مدت طولانی به این موضوع توجه نداشتهباشید، روی کار کردن قطعات دستگاه تأثیر منفی میگذارد و بهدلیل اصطکاک ایجاد شده، احتمال ترک خوردگی دستگاه افزایش مییابد. برای پیشگیری از این مشکل، باید میزان چربی هوای ورودی چک شود و انجام این کار به عهده مسئولین مراقبت است.
ضربه خوردن به سیلندر
ضرب دیدگی جک پنوماتیک را هرگز نمیتوان رفع کرد. این موضوع بهدلایل مختلف مانند تازهکار بودن اپراتور، جابجایی جک و اجرای جک در جای نامناسب رخ میدهد. با ایجاد فرورفتگی روی بدنه سیلندر، بدنه از حالت صاف و شفاف خارج و منجر به گیرپاژ شدن جک میشود. سپس جک آسیبدیده بهشکل پلهای حرکت میکند و این شکل حرکت باعث بروز آسیبهای دیگر میشود.
فشار زیاد
توجه به حداکثر توان کاری جک پنوماتیک حین استفاده از آن بسیار اهمیت دارد. فشار کاری آنها بین ۸ الی ۱۲ بار است که روی بدنه جک مشخص میشود. در صورتی که فشار وارد شده به آن از سوی کمپرسور بیشتر از حداکثر فشار جک باشد، احتمال ترک خوردگی یا خرابی قطعات وجود دارد.
قسمتهای معیوب جک پنوماتیک
بعد از تشخیص علت خرابی جک، پیدا کردن بخش آسیبدیده اهمیت پیدا میکند. از جمله قسمتهایی که در معرض خطر خرابی قرار دارند میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
· در صورت بروز گرد و خاک به داخل جک، باید گردگیری انجام شود. معمولاً گردگیری در قسمت پیستون نیاز است.
· در مواقعی که آب به داخل دستگاه نفوذ میکند، قسمتهای مختلف جک دمونتاژ میشود و بخشهای دچار زنگ زدگی نیاز به پاکسازی دارد.
· هنگام وارد شدن فشار زیاد به جک، تمام بخشهای درونی آن بررسی میشود و باید قسمتهای ترک خورده مشخص شود.
· در مواردی که به سیلندر جک ضربه وارد میشود، احتمال اینکه دستگاه به تراشکاری نیاز داشتهباشد، زیاد است. اما در بیشتر مواقع تعمیر جک پنوماتیک ناممکن است.
عیبیابی
برای تشخیص عیبهای جک پنوماتیک در زمانی که نشتی رخ میدهد و بهصورت فیزیکی آسیبدیده، اما بهطور واضح مشاهده نمیشود، راه حل سادهای وجود دارد. با اتصال جک به باد و قرار دادن سمت دیگر در زیر فشار این تست انجام میشود. برای حکهای سایز کوچک میتوان آن را درون ظرف آب برای مدت کوتاه، حدود ۳۰ ثانیه قرار دارد. اما جکهای بزرگ را با ریختن مقداری آب روی بخش مختلف آن، نشتی مشخص میشود. زیرا در قسمتهای دچار به نشتی، آب حباب تولید میکند و به همین راحتی، ناحیه آسیبدیده پیدا خواهد شد.
سخن پایانی
تعمیر جک پنوماتیک برای بسیاری از صنایع مشکل اساسی است. زیرا این ابزار پرقدرت با حرکتهای رفت و برگشتی برای زمینههای مختلف استفاده میشود و بروز مشکل برای هر قسمت آن، احتمال به بار آمدن خرابیهای بیشتر را افزایش میدهد.
گاهی برخی مشکلات ایجاد شده کم به نظر میرسد، اما برخی آسیب دیدگی ها قدرت جک را کم میکند و باید به فکر چاره برای آن بود. رفع مشکلات این ابزار به تخصص و تجربه بالا نیازمند است که با کسب آگاهیها لازم در این مقاله بهتر میتوانید برای کمک گرفتن از افراد متخصص تصمیم بگیرید.